Ali Kavaklı*
İNGİLİZ ORYANTALİST NİCHOLSON’UN ORTAYA ÇIKARIP TANITTIĞI TEZKİRETÜ’L-EVLİYÂ’ DAKİ TUHAFLIKLAR
8
İNGİLİZ ORYANTALİST NİCHOLSON’UN ORTAYA ÇIKARIP
TANITTIĞI TEZKİRETÜ’L-EVLİYÂ’ DAKİ TUHAFLIKLAR
Anormalities in Tezkiretü’l-evliyâ Found and Introduced
by English Orientalist Nicholson
Ali Kavaklı*
Özet
Tasavvufun Türk İslam edebiyatı üzerinde tesiri oldukça fazladır. Özellikle Ferîdüddîn Attar’ın
Tezkiretü’l-evliyâ adlı mensur eserinin edebiyatımız üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Tezkiretü’levliyâ’yı
ilk defa neşrederek ilim dünyasına tanıtan İngiliz oryantalist ve tasavvuf uzmanı Nicholson’dır.
Nicholson, tasavvufun yaşanan İslam’a uygun olmadığını ve Hristiyanlıktan beslendiğini düşünür.
Tezkiretü’l-evliyâ’da Nicholson’un bu anlayışından izler bulunmaktadır.
Tezkiretü’l-evliyâ gibi birçok tasavvufi eseri çoğunlukla yerli ve yabancı oryantalistler ilim
dünyasına tanıtmışlar ve meşhur etmişlerdir. Birçoğu dindar Hristiyan ailelerde yetişmiş olan
oryantalistlerin maksadı İslam’ın yayılmasını engellemektir. Tasavvufu, panteizme ve dinler üstü bir