Ömer İşbilir1
Savaş ve Bölgesel Ekonomi: İran Savaşlarında Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu
War and Regional Economy: Eastern Black Sea and East
Anatolia during the Iranian Wars
Özet
Savaşlarla ekonomiler arasında çok yakın bir ilişki olduğu
bilinmektedir. Savaşın getirdiği olağanüstü harcamaların yükünü bütün
ülke çeker. Ancak, özellikle savaşın cereyan ettiği bölge, bu tesiri daha
yakından hisseder. Bununla birlikte, bazan savaşlar, bir takım yeni
fırsatların da doğmasına vesile olur. Özellikle savaşla alakalı sektörlerde
bir genişleme meydana gelir. Dolayısıyla bu sektörlerde hizmet veren
esnaf ve sanayiciler, savaş dönemlerinde daha fazla iş hacmine ulaşırlar.
Bu çalışmada, 17. yüzyıl başlarındaki İran seferlerinin Doğu Anadolu ve
Doğu Karadeniz bölgelerine olan olumlu katkılarından sadece bir
sektörde meydana gelen genişleme üzerinde durulmuştur. İstanbul ve
Rumeli’den Trabzon’a gönderilen harp malzemesi ve zahirenin
Erzurum’a nakli, bölgede bulunan mükâri esnafının yoğun bir faaliyet
içerisine girmesine sebep olmuştur. Nakliye organizasyonu içerinde yer