Oktay BERBER
MUHÂKEMETÜ’L-LÜGATEYN’DEKİ TÜRK ORDU TEŞKİLATINA AİT TERİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI İNCELEMESİ
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/3 Summer 2010
ÖZET
Ali Şîr Nevâyî, Türkçenin Farsçaya üstünlüğünü
ispatlamak gayesiyle hazırladığı Muhâkemetü’l-Lügateyn
adlı eserinde, Türkçeye ait dil hususiyetlerini deliller
göstererek aktarmıştır. Bu açıdan bir çeşit dil bilgisi
kitabı olarak önem arz eden eserin, bir başka önemli
yanı, Türk kültürü hakkında değerli bilgileri içermesidir.
Çünkü Nevâyî, eseri hazırlama amacına hizmet eden
delilleri sıralarken, Türklerin sosyal, kültürel, ekonomik
ve siyasal yaşantısı içerisinde harmanlanmış pek çok
terimi kullanmıştır. Çalışmamızda Ali Şîr Nevâyî’nin
açıklamalı olarak kullandığı bu terimlerden yola çıkarak,
Türk ordu teşkilatı içerisinde yer alan on sekiz kavrama
ve bu kavramların daha önceki ve sonraki dönemlerdeki
karşılıklarına yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Muhâkemetü’l-Lügateyn,
Türkler, ordu, teşkilat, terimler