Habibe YAZICI ERSOY
BAŞKURT TÜRKÇESİNDE ARAPÇA VE FARSÇADAN ALINTI KELİMELERDEKİ ÜNLÜ VE ÜNSÜZ DEĞİŞMELERİ*
Türkbilig, 2006/12: 143-162.
Özet: Bugün Türkçenin yazı dili hâline gelmiş veya gelmemiş olan birçok
kolunda söz varlığının bir kısmını Arapça ve Farsçadan alıntı kelimeler
oluşturmaktadır. Bu durum, özellikle Karahanlılar döneminden itibaren
Türklerin Müslümanlığı kabul etmesiyle birlikte artmış ve her biri farklı
bölgelerde kullanılan Türkçenin kollarında bu alıntı kelimeler o lehçenin ses
yapısına göre farklı fonetik değişimlere uğramıştır. Türk lehçelerinde çok
fazla görülen bu alıntı kelimeler, bugün ses denklikleri ortaya çıkarıldığında,
lehçeler arası ortak kelime hazinesinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu
makalede, Başkurtça Başkurtça Sözlük temel alınmak kaydıyla, bugün
Başkurt Türkçesinde yaygın olarak kullanılan Arapça ve Farsçadan alıntı
kelimelerde görülen ünlü ve ünsüz ses değişimleri incelenmiştir.
Anahtar kelimeler: Başkurt Türkçesi, Arapça alıntı kelime, Farsça alıntı
kelime, ünlü değişmesi, ünsüz değişmesi.