Atabey KILIÇ*
DENİZLİLİ MUSTAFA b. OSMAN KESKİN VE ESERİ MANZÛME-İ KESKİN
Özet
Eski Türk Edebiyatı alanında tespit edebildiğimiz kadarıyla 30 civarında manzum
sözlük vardır. Bunları Türkçe-Arapça, Türkçe-Farsça ve Türkçe-Arapça-Farsça olmak
üzere üç ana başlık altında inceleyebiliriz. Bu tebliğ çerçevesinde tanıtmaya
çalışacağımız eser, Mustafa bin Osman Keskin isimli bir kişi tarafından 1758 yılında
nazmedilmiştir. Müellif, "Manzûme-i Keskin" adını verdiği manzum sözlüğünde verdiği
bilgilere göre Denizli'nin Kadı Köyü'ndendir. Türkçe-Arapça-Farsça üç dilli bir
manzum sözlük olan eserinin Türkiye kütüphanelerinde 5 nüshasını tespit edebildik.
431 beyitlik eser sözlük çalışmaları açısından da ayrı bir önem arz etmektedir.
Anahtar kelimeler : manzum sözlükler, Manzûme-i Keskin
Abstract
There are almost thirty poem dictionaries in Classical Turkish Literature as we could
determine. We can study them in three headlines as Turkish-Arabic, Turkish-Persian,
Turkish-Arabic-Persian. In this paper we will try to give information about a verse
“TÜRKÇE-FARSÇA MANZUM SÖZLÜKLERDEN TUHFE-İ VEHBÌ (METİN)
Özet
Klâsik Türk Edebiyatı sahasında manzum eserler arasında üzerinde çalışılmayı bekleyen
alanlardan birisi de manzum sözlüklerdir. Manzum sözlükler son zamanlarda gerek
kendilerini tanıtır nitelikte yazılar, gerekse metinlerinin neşri suretiyle dikkat çekmektedir.
Bu eserlerin bir kısmı yazıldıkları dönemde sıbyan mekteplerinde ders kitabı olarak
okutulmuş, bir kısmına ise daha sonraki yıllarda şerhler yapılmıştır. Hatta bu eserlerin
önemli olanlarından bir kısmı bir mecmua içerisinde bir araya getirilmiştir. Bu
mecmualardan biri de Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi 4026 numarada kayıtlıdır. Bu çalışma
çerçevesinde, daha önce bazı kaynaklarda hakkında belli ölçüde bilgi verilmiş bulunan
Tuhfe-i Vehbî’nin metnini, Konya Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi 4026 numarada kayıtlı
bulunan manzum sözlük mecmuasının 1b-39b varakları arasında yer alan nüshasından
hareketle bilim dünyasının istifadesine sunmaya çalışacağız.