Metin HAKVERDİOĞLU İslam JEMENEY
DOĞU NAZIM SANATI HAKKINDA BİR ÇALIŞMA (ŞEYH AHMED İBN-İ HUDAYDAD TARAZÎ- FÜNÛNÜ’LBELÂGA)
DOĞU NAZIM SANATI HAKKINDA BİR ÇALIŞMA
(ŞEYH AHMED İBN-İ HUDAYDAD TARAZÎ- FÜNÛNÜ’LBELÂGA)
Metin HAKVERDİOĞLU
İslam JEMENEY
Öz
Klasik Türk edebiyatı veya divan edebiyatı adını verdiğimiz edebî dönem
yalnızca Batı sahasında, Anadolu’da, gelişmiş değildir. Bu edebiyat; Arap, Fars
ve Türk halklarının yüzlerce yıllık ortak aklının ve estetik zevkinin bir
ürünüdür. Bu ortaklık, kimi zaman bir dilin zenginleşmesi kimi zaman da bir
diğer dilin zayıflaması olarak sonuç vermiştir. Doğu Türklerinin divan
edebiyatına katkıları oldukça önemlidir. Bu konu Batı Türkçesi ile Doğu
Türkçesi arasındaki coğrafî ve siyasî engellerden dolayı yeterince
araştırılmamıştır. İşte Doğu nazım sanatının teorisi hakkında ilk çalışmanın
tarihi esasları bu anlamda önemli bir eksikliğe parmak basmaktadır. Şeyh
Ahmed ibn-i Hudaydad Tarazî’nin Fünûnü’l-Belâga adlı eseri, Doğu
Türklerinin nazım sanatı teorileri hakkında bizlere bir fikir vermektedir. Bu